ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ

(Περίληψη)

 

Τανανάκη Χρυσούλα, Χημικός, MSc.

 

Το μέλι αποτελεί το γλυκό προϊόν που παράγουν οι μέλισσες καθώς συλλέγουν, μετατρέπουν και αποθηκεύουν στις κερήθρες τους το νέκταρ και άλλους χυμούς από διάφορα ζωντανά μέρη του φυτού. Οι φυτικοί χυμοί μπορεί να είναι είτε νέκταρ λουλουδιών, οπότε παράγεται ανθόμελο, είτε μελιτώδεις εκκρίσεις οπότε παράγεται το μέλι μελιτώματος.

Η μελισσοκομία και η χρήση του μελιού ως τρόφιμο, καλλυντικό και φάρμακο ήταν γνωστή από πολύ παλιά στους αρχαίους λαούς της Μεσογείου. Κατά την μυθολογία το μέλι εκτός από τρόφιμο ήταν και το προϊόν που σχετιζόταν με τους θεούς, μιας και πιστεύεται ότι η αμβροσία των θεών ταυτιζόταν με αυτό. Κατά την αρχαιότητα το προϊόν αυτό της μέλισσας κατείχε σημαντική θέση στο διαιτολόγιο των ανθρώπων αφού ήταν η μόνη γνωστή γλυκαντική ουσία. Συγχρόνως αναφορές από τον Δημόκριτο, τον Αριστοτέλη, τον Πυθαγόρα και τον Ιπποκράτη αποδεικνύουν την χρήση του όχι μόνο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων αλλά και στην Ιατρική. Η ευεργετική δράση του μελιού καθώς και η θεραπευτική και καλλυντική του χρήση απλώνεται από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα.

Το μέλι από χημική άποψη, αποτελεί ένα υδατικό διάλυμα ποικίλων ενώσεων όπως σακχάρων ιχνοστοιχείων, ενζύμων και βιταμινών, καθώς και ενώσεων που προσδίδουν κατά περίπτωση άρωμα, χρώμα και γεύση. Τα συστατικά αυτά καθορίζουν το είδος ενός μελιού και αποτελούν την ταυτότητα του. Στον Ελλαδικό χώρο τα αμιγή μέλια που παράγονται είναι το Πευκόμελο, το Ελατόμελο, το μέλι Καστανιάς, Θυμαριού, Ερείκης, Ηλίανθου, Πορτοκαλιάς και Βαμβακιού. Καθένα από αυτά εμφανίζει τις δικές του μακροσκοπικές (άρωμα, γεύση, χρώμα) και μικροσκοπικές (γυρεόκκοκοι) ιδιότητες. Με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί σήμερα να διαπιστωθεί η βοτανική προέλευση ενός μελιού, το φυτό δηλαδή από το οποίο η μέλισσα έχει συλλέξει την πρώτη ύλη. Παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα μετά τον καθορισμό συγκεκριμένων κριτηρίων για κάθε περιοχή, να εντοπιστεί και η γεωγραφική του προέλευση, δηλαδή ο τόπος παραγωγής του.

Το μέλι σήμερα αποτελεί το φυσικό προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλυκαντική ύλη, αντικαθιστώντας την ζάχαρη. Πλεονεκτεί έναντι της, όχι μόνο λόγω της καλύτερης αφομοίωσης του από των ανθρώπινο οργανισμό αλλά και λόγω των πολύτιμων συστατικών που περιέχει. Παράλληλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του ή σε ανάμιξη με άλλα προϊόντα της μέλισσας στο χώρο των καλλυντικών και της Ιατρικής.

Παρουσίαση: (File Format: PDF/Adobe Acrobat 226Kb)